Του Δημήτρη Καζάκη
Ημέρες Οκτωβρίου 1922 ζει ξανά η Ιταλία. Τότε ο εγγυητής του Συντάγματος και ανώτατος άρχων της Ιταλίας βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουέλ ο 3ος εξαναγκάζει σε παραίτηση τον πρωθυπουργό Λουίτζι Φάκτα και στις 29 Οκτωβρίου παραδίδει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον φασίστα Μουσολίνι, το φασιστικό κόμμα του οποίου διέθετε μόλις 2 κοινοβουλευτικές έδρες.
Μαζί με την εντολή παραδόθηκε στους φασίστες ολόκληρο το κράτος. Ολόκληρος ο διοικητικός μηχανισμός, ο στρατός και η δικαιοσύνη. Μαζί με όλα τα μεγάλα αστικά κόμματα, που θέλησαν έτσι να ανακόψουν την άνοδο των Σοσιαλιστών στην κυβέρνηση. Κι όλα αυτά γιατί; Για να εξυπηρετηθούν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
Τα ίδια συμβαίνουν και σήμερα στην Ιταλία. Μπορεί να είναι διαφορετικά τα σκηνικά. Διαφορετικά τα κουστούμια και διαφορετικοί οι πρωταγωνιστές. Αλλά το έργο είναι το ίδιο. Οι σκηνοθέτες και οι σεναριογράφοι τα ίδια συμφέροντα.
Την φορά αυτή δεν είναι ο βασιλιάς που ποδοπατά το Σύνταγμα για να «σώσει το έθνος», αλλά ο Πρόεδρος της δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος ποδοπατώντας τις ρητές προβλέψεις του Συντάγματος, διεκδίκησε για τον εαυτό του αυτοκρατορικές εξουσίες. Τελείως αυθαίρετα αρνήθηκε τη συγκρότηση κυβέρνησης από τα κόμματα που υπερίσχυσαν στις εκλογές του Μαρτίου 2018. Γιατί; Διότι διαφωνούσε με τις απόψεις που έχει διατυπώσει σε βιβλία του ο προτεινόμενος υπουργός οικονομικών, ο υπερογδοντάχρονος Πάολο Σαβόλα.
Αυτή την φορά το πραξικόπημα δεν το απαίτησε η «σωτηρία του έθνους» όπως το 1922, αλλά η διάσωση των αγορών, των κερδοσκόπων επενδυτών και του ευρώ. Ο Ματαρέλα ξεδιάντροπα ποδοπάτησε το Σύνταγμα, το οποίο δεν του δίνει κανένα δικαίωμα να κρίνει και να απορρίπτει υπουργούς από το κυβερνητικό σχήμα, σε συνεννόηση με το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες.
Η Γερμανία ελπίζει ότι η Ιταλία θα σχηματίσει μια σταθερή και φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση σύντομα.
Αυτό δήλωσε το πρωί της Δευτέρας ο υπουργός της Γερμανίας που είναι αρμόδιος για ευρωπαϊκές υποθέσεις, Μίχαελ Ροτ. «Ελπίζουμε ότι η Ιταλία θα έχει μια σταθερή, φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση σύντομα,» σημείωσε ο Ροτ προσερχόμενος σε σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Με τον τρόπο αυτό ο Ροτ πρόδωσε ότι η συνωμοσία για την καταπάτηση Συντάγματος και της ετυμηγορίας των εκλογών στην Ιταλία, ξεπερνά τα σύνορα της χώρας. Κάνει εντύπωση το γεγονός ότι η Γερμανία τελείως ξεδιάντροπα υποδεικνύει το τι πρέπει να γίνει στην Ιταλία. Όχι να τηρηθεί το Σύνταγμα, αλλά να υπάρξει «μια σταθερή, φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση σύντομα».
Ο Ματαρέλα πιστό σκυλί του Βερολίνου και των Βρυξελλών απέδειξε ότι τα πάντα ήταν προσχεδιασμένα προχωρώντας σε ένα ακόμη μεγαλύτερο ατόπημα. Κάλεσε το σημερινό Μουσολίνι να αναλάβει το σχηματισμό «κυβέρνησης τεχνοκρατών». Το όνομά του είναι Κάρλο Κοταρέλι, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ και από τους πιο υστερικούς θιασώτες του ευρώ και των αγορών. Το πραξικόπημα ολοκληρώθηκε.
Τώρα έχει ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου να υπάρξει η κατάλληλη κοινοβουλευτική στήριξη της κυβέρνησης των τεχνοκρατών, όπως ονομάστηκε. Πίσω από τον Κοταρέλι μαζεύεται η σάρα, η μάρα και το κακό συναπάντημα. Από τους νοσταλγούς του Μουσολίνι και τον Μπερλουσκόνι, έως το Βατικανό και την Αριστερά. Όλες οι ζωτικές δυνάμεις του «έθνους» των αγορών.
Ωστόσο, αν δεν βάλει πλάτες και η Λίγκα, κοινοβουλευτική στήριξη δεν θα υπάρξει για τον Κοταρέλι και τους «τεχνοκράτες» του. Αλλά δεν νοιάζει ιδιαίτερα τον Ματαρέλα, τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο. Είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν στην κυβέρνηση των τεχνοκρατών ακόμη και χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου. Σιγά μην αφήσουν τόσο σοβαρά πράγματα, όπως την κατάσταση των αγορών, τα σπρεντ και το ευρώ στη διάθεση αυτών που επιλέγουν οι Ιταλοί πολίτες.
Την περιπέτεια του πραξικοπήματος του Οκτωβρίου 1922 με την άνοδο του Μουσολίνι, η Ιταλία την πλήρωσε με πάνω από δυο δεκαετίες πόνου, αίματος και δακρύων με θύματα εκατοντάδες χιλιάδες Ιταλούς. Χωρίς να συνυπολογίσουμε ότι το φασιστικό πραξικόπημα της Ιταλίας ήταν ένας από τους βασικούς συντελεστές που άνοιξε τον δρόμο για το σφαγείο του 2ου παγκοσμίου πολέμου.
Σήμερα η Ιταλία σπρώχνεται σε μια νέα περιπέτεια. Ανάλογη μ’ αυτήν που πέρασε στον μεσοπόλεμο.
Τα ίδια αυτοκρατορικά συμφέροντα και μεγαλεία κρύβονται από πίσω. Μόνο που αυτή τη φορά δεν χρειάζονται μασκαράτες. Δεν χρειάζονται κοκορόφτερους, μελανοχίτωνες, πορφύρες και αυτοκρατορικά μεγαλεία. Τώρα πια δεν χρειάζεται να κρύβονται πίσω με παράτες και αναφορές στο «έθνος».
Τα πράγματα είναι απλά. Οι αγορές και το ευρώ κινδύνευσαν από την ψήφο των Ιταλών πολιτών κι επομένως οι εξαγορασμένοι εκπρόσωποι των Βρυξελλών και του Βερολίνου ανέλαβαν να καταλύσουν το Σύνταγμα. Ακόμη και τις εκλογές αν χρειαστεί.
Το μόνο ερώτημα που παραμένει είναι γιατί ο Τζουζέπε Κόντε, ο καθηγητής της νομικής, που πήρε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης μετά από τη συμφωνία συνεργασίας του Κινήματος των 5 Αστέρων και της Λίγκας, παρέδωσε την εντολή; Γιατί δεν κράτησε παρά κι ενάντια στον Πρόεδρο; Γιατί δεν προχώρησε ως όφειλε στο σχηματισμό κυβέρνησης, ακόμη κι αν διαφωνεί ο Πρόεδρος; Γιατί δεν προχώρησε σε σύγκληση του κοινοβουλίου προκειμένου να κριθεί η κυβέρνηση στη βάση της δεδηλωμένης;
Μια τέτοια ενέργεια δεν θα επέτρεπε στον Ματαρέλα να προχωρήσει με την ανάθεση της εντολής στον τυχάρπαστο Κάρλο Κοταρέλι. Γιατί λοιπόν τα δυο κόμματα δεν υπερασπίστηκαν στην πράξη το δικαίωμά τους να πάνε στο κοινοβούλιο ώστε να διεκδικήσουν ψήφο εμπιστοσύνης; Τι θα έκανε ο Πρόεδρος; Θα καλούσε το στρατό;
Γιατί δεν άσκησαν τα δικαιώματα που τους δίνει το Ιταλικό Σύνταγμα και επέτρεψαν στον Ματαρέλα να ολοκληρώσει το πραξικόπημά του; Δειλία, ανικανότητα, ή σκοπιμότητα; Θα το δούμε αυτό στο πολύ άμεσο μέλλον.
Πάντως, κανείς δεν έχει το ηθικό και πολιτικό δικαίωμα να καλεί τον κόσμο, τον λαό, τους πολίτες να βγάλει το φίδι από την τρύπα, όταν αυτός ο ίδιος αρνήθηκε να υιοθετήσει σθεναρή στάση και να υπερασπιστεί εν τοις πράγμασι το Σύνταγμα. Πρώτα η ηγεσία παίρνει τα ρίσκα της και μετά καλεί τους πολίτες στους δρόμους. Όχι ανάποδα. Εκτός κι αν όλα αυτά ήταν προσχεδιασμένα για να πουληθεί ο Ιταλικός λαός από τις ηγεσίες του Κινήματος 5 Αστέρων και Λίγκας.
Πάντως Κυριακή κοντινή γιορτή. Κι όπως να έχει ένα είναι απολύτως σίγουρο. Η ιστορία της Ιταλίας, αλλά και της Ευρώπης, μετά το πραξικόπημα Ματαρέλα, γύρισε σελίδα και η αναμέτρηση είναι πλέον αναπόφευκτη. Ή οι λαοί θα ξεφορτωθούν το ευρώ και το οικοδόμημα του σύγχρονου Ευρωπαϊκού ολοκληρωτισμού των αγορών, ή οι αγορές και οι εντολοδόχοι τους θα ξεφορτωθούν τους λαούς. Ακόμη και με πόλεμο, αν το κρίνουν απαραίτητο. Ηθικές αναστολές δεν έχουν, ή μάλλον διαθέτουν λιγότερες ηθικές αναστολές ακόμη κι από τους προκατόχους τους φασίστες του Μουσολίνι.
Ημέρες Οκτωβρίου 1922 ζει ξανά η Ιταλία. Τότε ο εγγυητής του Συντάγματος και ανώτατος άρχων της Ιταλίας βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουέλ ο 3ος εξαναγκάζει σε παραίτηση τον πρωθυπουργό Λουίτζι Φάκτα και στις 29 Οκτωβρίου παραδίδει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον φασίστα Μουσολίνι, το φασιστικό κόμμα του οποίου διέθετε μόλις 2 κοινοβουλευτικές έδρες.
Μαζί με την εντολή παραδόθηκε στους φασίστες ολόκληρο το κράτος. Ολόκληρος ο διοικητικός μηχανισμός, ο στρατός και η δικαιοσύνη. Μαζί με όλα τα μεγάλα αστικά κόμματα, που θέλησαν έτσι να ανακόψουν την άνοδο των Σοσιαλιστών στην κυβέρνηση. Κι όλα αυτά γιατί; Για να εξυπηρετηθούν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
Τα ίδια συμβαίνουν και σήμερα στην Ιταλία. Μπορεί να είναι διαφορετικά τα σκηνικά. Διαφορετικά τα κουστούμια και διαφορετικοί οι πρωταγωνιστές. Αλλά το έργο είναι το ίδιο. Οι σκηνοθέτες και οι σεναριογράφοι τα ίδια συμφέροντα.
Την φορά αυτή δεν είναι ο βασιλιάς που ποδοπατά το Σύνταγμα για να «σώσει το έθνος», αλλά ο Πρόεδρος της δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος ποδοπατώντας τις ρητές προβλέψεις του Συντάγματος, διεκδίκησε για τον εαυτό του αυτοκρατορικές εξουσίες. Τελείως αυθαίρετα αρνήθηκε τη συγκρότηση κυβέρνησης από τα κόμματα που υπερίσχυσαν στις εκλογές του Μαρτίου 2018. Γιατί; Διότι διαφωνούσε με τις απόψεις που έχει διατυπώσει σε βιβλία του ο προτεινόμενος υπουργός οικονομικών, ο υπερογδοντάχρονος Πάολο Σαβόλα.
Αυτή την φορά το πραξικόπημα δεν το απαίτησε η «σωτηρία του έθνους» όπως το 1922, αλλά η διάσωση των αγορών, των κερδοσκόπων επενδυτών και του ευρώ. Ο Ματαρέλα ξεδιάντροπα ποδοπάτησε το Σύνταγμα, το οποίο δεν του δίνει κανένα δικαίωμα να κρίνει και να απορρίπτει υπουργούς από το κυβερνητικό σχήμα, σε συνεννόηση με το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες.
Η Γερμανία ελπίζει ότι η Ιταλία θα σχηματίσει μια σταθερή και φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση σύντομα.
Αυτό δήλωσε το πρωί της Δευτέρας ο υπουργός της Γερμανίας που είναι αρμόδιος για ευρωπαϊκές υποθέσεις, Μίχαελ Ροτ. «Ελπίζουμε ότι η Ιταλία θα έχει μια σταθερή, φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση σύντομα,» σημείωσε ο Ροτ προσερχόμενος σε σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Με τον τρόπο αυτό ο Ροτ πρόδωσε ότι η συνωμοσία για την καταπάτηση Συντάγματος και της ετυμηγορίας των εκλογών στην Ιταλία, ξεπερνά τα σύνορα της χώρας. Κάνει εντύπωση το γεγονός ότι η Γερμανία τελείως ξεδιάντροπα υποδεικνύει το τι πρέπει να γίνει στην Ιταλία. Όχι να τηρηθεί το Σύνταγμα, αλλά να υπάρξει «μια σταθερή, φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση σύντομα».
Ο Ματαρέλα πιστό σκυλί του Βερολίνου και των Βρυξελλών απέδειξε ότι τα πάντα ήταν προσχεδιασμένα προχωρώντας σε ένα ακόμη μεγαλύτερο ατόπημα. Κάλεσε το σημερινό Μουσολίνι να αναλάβει το σχηματισμό «κυβέρνησης τεχνοκρατών». Το όνομά του είναι Κάρλο Κοταρέλι, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ και από τους πιο υστερικούς θιασώτες του ευρώ και των αγορών. Το πραξικόπημα ολοκληρώθηκε.
Τώρα έχει ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου να υπάρξει η κατάλληλη κοινοβουλευτική στήριξη της κυβέρνησης των τεχνοκρατών, όπως ονομάστηκε. Πίσω από τον Κοταρέλι μαζεύεται η σάρα, η μάρα και το κακό συναπάντημα. Από τους νοσταλγούς του Μουσολίνι και τον Μπερλουσκόνι, έως το Βατικανό και την Αριστερά. Όλες οι ζωτικές δυνάμεις του «έθνους» των αγορών.
Ωστόσο, αν δεν βάλει πλάτες και η Λίγκα, κοινοβουλευτική στήριξη δεν θα υπάρξει για τον Κοταρέλι και τους «τεχνοκράτες» του. Αλλά δεν νοιάζει ιδιαίτερα τον Ματαρέλα, τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο. Είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν στην κυβέρνηση των τεχνοκρατών ακόμη και χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου. Σιγά μην αφήσουν τόσο σοβαρά πράγματα, όπως την κατάσταση των αγορών, τα σπρεντ και το ευρώ στη διάθεση αυτών που επιλέγουν οι Ιταλοί πολίτες.
Την περιπέτεια του πραξικοπήματος του Οκτωβρίου 1922 με την άνοδο του Μουσολίνι, η Ιταλία την πλήρωσε με πάνω από δυο δεκαετίες πόνου, αίματος και δακρύων με θύματα εκατοντάδες χιλιάδες Ιταλούς. Χωρίς να συνυπολογίσουμε ότι το φασιστικό πραξικόπημα της Ιταλίας ήταν ένας από τους βασικούς συντελεστές που άνοιξε τον δρόμο για το σφαγείο του 2ου παγκοσμίου πολέμου.
Σήμερα η Ιταλία σπρώχνεται σε μια νέα περιπέτεια. Ανάλογη μ’ αυτήν που πέρασε στον μεσοπόλεμο.
Τα ίδια αυτοκρατορικά συμφέροντα και μεγαλεία κρύβονται από πίσω. Μόνο που αυτή τη φορά δεν χρειάζονται μασκαράτες. Δεν χρειάζονται κοκορόφτερους, μελανοχίτωνες, πορφύρες και αυτοκρατορικά μεγαλεία. Τώρα πια δεν χρειάζεται να κρύβονται πίσω με παράτες και αναφορές στο «έθνος».
Τα πράγματα είναι απλά. Οι αγορές και το ευρώ κινδύνευσαν από την ψήφο των Ιταλών πολιτών κι επομένως οι εξαγορασμένοι εκπρόσωποι των Βρυξελλών και του Βερολίνου ανέλαβαν να καταλύσουν το Σύνταγμα. Ακόμη και τις εκλογές αν χρειαστεί.
Το μόνο ερώτημα που παραμένει είναι γιατί ο Τζουζέπε Κόντε, ο καθηγητής της νομικής, που πήρε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης μετά από τη συμφωνία συνεργασίας του Κινήματος των 5 Αστέρων και της Λίγκας, παρέδωσε την εντολή; Γιατί δεν κράτησε παρά κι ενάντια στον Πρόεδρο; Γιατί δεν προχώρησε ως όφειλε στο σχηματισμό κυβέρνησης, ακόμη κι αν διαφωνεί ο Πρόεδρος; Γιατί δεν προχώρησε σε σύγκληση του κοινοβουλίου προκειμένου να κριθεί η κυβέρνηση στη βάση της δεδηλωμένης;
Μια τέτοια ενέργεια δεν θα επέτρεπε στον Ματαρέλα να προχωρήσει με την ανάθεση της εντολής στον τυχάρπαστο Κάρλο Κοταρέλι. Γιατί λοιπόν τα δυο κόμματα δεν υπερασπίστηκαν στην πράξη το δικαίωμά τους να πάνε στο κοινοβούλιο ώστε να διεκδικήσουν ψήφο εμπιστοσύνης; Τι θα έκανε ο Πρόεδρος; Θα καλούσε το στρατό;
Γιατί δεν άσκησαν τα δικαιώματα που τους δίνει το Ιταλικό Σύνταγμα και επέτρεψαν στον Ματαρέλα να ολοκληρώσει το πραξικόπημά του; Δειλία, ανικανότητα, ή σκοπιμότητα; Θα το δούμε αυτό στο πολύ άμεσο μέλλον.
Πάντως, κανείς δεν έχει το ηθικό και πολιτικό δικαίωμα να καλεί τον κόσμο, τον λαό, τους πολίτες να βγάλει το φίδι από την τρύπα, όταν αυτός ο ίδιος αρνήθηκε να υιοθετήσει σθεναρή στάση και να υπερασπιστεί εν τοις πράγμασι το Σύνταγμα. Πρώτα η ηγεσία παίρνει τα ρίσκα της και μετά καλεί τους πολίτες στους δρόμους. Όχι ανάποδα. Εκτός κι αν όλα αυτά ήταν προσχεδιασμένα για να πουληθεί ο Ιταλικός λαός από τις ηγεσίες του Κινήματος 5 Αστέρων και Λίγκας.
Πάντως Κυριακή κοντινή γιορτή. Κι όπως να έχει ένα είναι απολύτως σίγουρο. Η ιστορία της Ιταλίας, αλλά και της Ευρώπης, μετά το πραξικόπημα Ματαρέλα, γύρισε σελίδα και η αναμέτρηση είναι πλέον αναπόφευκτη. Ή οι λαοί θα ξεφορτωθούν το ευρώ και το οικοδόμημα του σύγχρονου Ευρωπαϊκού ολοκληρωτισμού των αγορών, ή οι αγορές και οι εντολοδόχοι τους θα ξεφορτωθούν τους λαούς. Ακόμη και με πόλεμο, αν το κρίνουν απαραίτητο. Ηθικές αναστολές δεν έχουν, ή μάλλον διαθέτουν λιγότερες ηθικές αναστολές ακόμη κι από τους προκατόχους τους φασίστες του Μουσολίνι.