Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2015

Η απάτη με τις τράπεζες και τη νέα ανακεφαλαιοποίηση

Του Δημήτρη Καζάκη

Ο Τσίπρας είναι ο τέταρτος κατά σειρά πρωθυπουργός των μνημονίων που υπόσχεται ανάπτυξη προς το τέλος του επόμενου χρόνου. Ο Τσακαλώτος δήλωσε ότι τα capital controls είναι πετυχημένα. Μας το διαβεβαίωσαν οι "θεσμοί". Μάλιστα η "ανεξάρτητη" και τόσο αξιόπιστη ΕΛΣΤΑΤ παρουσίασε εκτιμήσεις βελτίωσης του ΑΕΠ υπό καθεστώς κλεισίματος τραπεζών και capital controls.

Βέβαια, το ερώτημα είναι γιατί να ανακεφαλαιωθούν οι τράπεζες; Αν με capital controls των τραπεζών, η οικονομία πάει καλύτερα, τότε γιατί να μην τις κλείσουμε μια δια παντός; Να γλυτώσουμε τα κερατιάτικα και τις ανακεφαλαιοποιήσεις.

Κανείς όμως δεν αναρωτιέται πώς και πότε έχει ξαναγίνει ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών υπό καθεστώς τραπεζικού μορατόριουμ; Πώς είναι δυνατόν να αποτιμηθεί η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών όταν αυτές έχουν περιορίσει δραστικά τις συναλλαγές τους σε ρευστό;

Καλά, μην περιμένετε να αναρωτηθούν οι καλοί μας δημοσιογράφοι. Ούτε οι περιώνυμοι καθηγηταί. Η αλήθεια είναι ότι όταν ένα τραπεζικό σύστημα τίθεται υπό καθεστώς μορατόριουμ, δηλαδή δραστικού περιορισμού συναλλαγών - και μάλιστα για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, όσο έχει γίνει σε μας - η περίφημη "αποκατάσταση της εμπιστοσύνης" προς αυτό μπορεί να συμβεί μόνο με δυο τρόπους: Ή με "κούρεμα" τραπεζικών υποχρεώσεων, δηλαδή "κούρεμα" καταθέσεων και τραπεζικών χρεών, μαζί με εκποίηση περιουσιακών στοιχείων. Ή με καθολική εκκαθάριση των τραπεζών προκειμένου να τις αντικαταστήσουν εντελώς νέα τραπεζικά ιδρύματα.

Μέσος δρόμος δεν υπάρχει. Η κυβέρνηση με εντολή της ΕΚΤ και των δανειστών, έχει επιλέξει τον πρώτο.

Η ΝΔ σκούζει ότι η κυβέρνηση ξεπούλησε τις τράπεζες μπιρ παρά, με εξανεμισμένες τιμές μετοχών. Από την άλλη το Τσιπρέικο ζητωκραυγάζει για την "προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων" στις τράπεζες. Μας λένε ότι σημαίνει "εμπιστοσύνη" στη βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος.

Βέβαια, αλλού είναι το "ψητό" και η αλήθεια. Αυτοί που ενδιαφέρονται για τις τράπεζες είναι ξένα επενδυτικά κεφάλαια, που ειδικεύονται, σαν τα όρνια, στο ξεκοκάλισμα κουφαριών. Τι τράβηξε το ενδιαφέρον τους; Ότι τράβηξε το ενδιαφέρον τους και στην προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση με τα warrants, που η ΝΔ καμώνεται ότι δεν θυμάται.

Παίρνουν θέσεις για να επωφεληθούν από το τσάμπα χρήμα της νέας ανακεφαλαιοποίησης, το πλήθος των ακινήτων από τους πλειστηριασμούς των "κόκκινων" δανείων, τους κλάδους και τις επιχειρήσεις που έχουν ενδιαφέρον εκποίησης και λόγω υπερδανεισμού είναι έρμαια των τραπεζών. Όπως και από το αλισβερίσι πιστωτικών τίτλων που συνεχίζεται συχνά over the counter, δηλαδή κρυφά, ξεπλένοντας άφθονο μαύρο χρήμα. Μαζεύονται ξανά, όπως τα όρνια, για το νέο γύρο ξεκοκαλίσματος του κουφαριού.

Όσοι σκούζουν, με πρώτη τη ΝΔ, για την αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης των τραπεζών υπέρ ξένων οίκων, προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν. Να παίξουν παιχνίδι σε βάρος του αποταμιευτή, του φουκαρά δανειολήπτη και του φορολογούμενου.

Γιατί δεν ζητάνε λογαριασμό για το τι απέγιναν τα 49,7 δις του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δόθηκαν, τσάμπα χρήμα, στις τράπεζες το 2013-2014; Ποιος θα τα πληρώσει αυτά; Μα, το γνωστό υποζύγιο, γιατί έχουν περάσει στο δημόσιο χρέος της χώρας. Όπως θα γίνει και με τα ποσά της νέας ανακεφαλαιοποίησης.

Γιατί δεν μιλάνε για το όργιο κερδοσκοπίας με τα warrants, που δόθηκαν στην προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση ως κίνητρο για την προσέλκυση ξένων φαντς; Για να προσελκυστούν δηλαδή τα ίδια φαντς. Χάρις σ' αυτή την χρηματιστική κυβεία οι μετοχές των τραπεζών πιάσανε πάτο.

Γιατί δεν λένε ότι οι λεγόμενες "συστημικές" τράπεζες, πριν την προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση, την πλειοψηφία κατείχαν ιδιώτες και μάλιστα ξένα φαντς; Οι μετοχές που δόθηκαν στο ΤΧΣ ως αντάλλαγμα για το τσάμπα χρήμα της ανακεφαλαιοποίησης, ήταν μούφα. Δόθηκαν με μοναδικό σκοπό εξαρχής να μην αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των τραπεζών και αφετέρου να ξεφτιλιστούν μέσω της κερδοσκοπίας με τα warrants κι όχι μόνο.

Οι τράπεζες ήταν και παραμένουν κουφάρια. Αυτό δεν μπορεί να αλλάξει με κανένα τρόπο. Οι τράπεζες υπό τη σημερινή μορφή και χαρακτήρα δεν μπορούν να ξανασταθούν στα πόδια τους. Έχουν τελειώσει οριστικά. Γι' αυτό και όσοι επικεντρώνονται στην τιμή της μετοχής, είτε δεν γνωρίζουν την κατάσταση των τραπεζών, είτε πολύ απλά είναι παπαγαλάκια των Σάλα & Σία.

Είναι όμως κουφάρια, πλούσια σε περιουσιακά στοιχεία. Έχουν ενεργητικά αξίας 556,4 δις ευρώ (Οκτώβριος 2015), εκ των οποίων τα δάνεια προς τρίτους είναι 225,2 δις ευρώ και τα κάθε λογής ομόλογα που κατέχουν οι τράπεζες ανέρχονται σχεδόν σε 108 δις ευρώ. Τα δάνεια έχουν αντίκρυσμα σε ακίνητα και επιχειρήσεις, ενώ τα ομόλογα μπορούν να αποφέρουν δις σε χρήμα. Να το "ψητό" για τα όρνια. Μαζί φυσικά με το τσάμπα χρήμα από τις ανακεφαλαιοποιήσεις.

Και μη νομίζεται ότι θα αλλάξουν χέρια οι τράπεζες. Απλά οι μετοχές του ΤΧΣ ξεφτυλίστηκαν για να μηδενιστούν ουσιαστικά οι όποιες υποχρεώσεις των τραπεζών από την προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση.

Αυτό που θα γίνει είναι να προηγηθεί πρώτα το ξεπάστρεμα των αποταμιευτών και των δανειοληπτών με σαφάρι πλειστηριασμών, κουρέματος και εκποιήσεων. Με την ευθύνη των κυβερνήσεων του μνημονίου. Κι ύστερα, ίσως, ανάλογα με τις συνθήκες, να δούμε μεγάλες συγχωνεύσεις και αλλαγές ιδιοκτησιακού. Μέχρι τότε το ρόλο του δημίου θα τον παίζουν οι κυβερνήσεις των δοσιλόγων με την τραπεζοκρατία να κερδίζει σε βάρος του απλού πολίτη.

Ο Δημήτρης Καζάκης είναι Γενικός Γραμματέας του Ε.ΠΑ.Μ.